สงกรานต์ นอกจากจะเป็นวันหยุดยาวที่ครอบครัวได้อยู่พร้อมหน้ากันแล้ว เทศกาลนี้ยังเป็นเทศกาลแห่งการท่องเที่ยวซึ่งเป็นที่รู้จักทั้งในกลุ่มคนไทยและนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ หลายที่จัดงานสงกรานต์เป็นประจำทุกปี กลายเป็นแลนด์มาร์กสำคัญของประเทศ ซึ่งนอกจากสงกรานต์จะมีความสำคัญในแง่ของการเป็นวันครอบครัวแล้ว ยังถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ของไทยด้วย โดยคำว่าสงกรานต์หมายถึงผ่านเข้าไปหรือหมายถึงการเคลื่อนย้ายของดวงดาวจากราศีหนึ่งเข้าสู่อีกราศี แต่คนไทยใช้คำนี้เฉพาะการเคลื่อนย้ายเข้าสู่ราศีเมษในเดือนเมษายนเท่านั้น เมื่อเป็นเทศกาลสำคัญ จึงมีตำนานเกี่ยวกับ นางสงกรานต์ ซึ่งหลายคนอาจยังไม่รู้ และในวันนี้เราจะพาทุกคนไปดูกันครับ
ตำนานเทพธิดาแห่งเทศกาลสงกรานต์
เทพธิดาแห่งเทศกาลสงกรานต์หรือที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่า นางสงกรานต์คือบุคคลที่ไม่ได้มีตัวตนอยู่จริง แต่มีตำนานเล่าขานในฐานะกำเนิดของวันสงกรานต์ หลักฐานตำนานนี้ปรากฏอยู่บนศิลาจารึก 7 แผ่น ซึ่งพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 3 โปรดเกล้าฯ ให้จารึกขึ้นประดับไว้ที่ศาลาโดยรอบมณฑปด้านทิศเหนือของวัดโพธิ์ โดยนางทั้ง 7 คือธิดาของท้าวกบิลพรหม (หรือท้าวมหาสงกรานต์) อาศัยอยู่บนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราช (สวรรค์ชั้น 1)
ตำนานเล่าว่าท้าวกบิลพรหมได้นำชีวิตตัวเองเดิมพันเพื่อทดสอบสติปัญญาของธรรมบาลกุมารซึ่งเป็นบุตรของเศรษฐีคนหนึ่ง โดยมีเสียงร่ำลือว่ากุมารคนนี้ฉลาดมาก ท้าวกบิลพรหมจึงท้าเดิมพันด้วยการตอบปัญหาสามข้อ เมื่อธรรมบาลกุมารสามารถตอบปัญหาได้ถูกต้อง ท้าวกบิลพรหมจึงต้องตัดศีรษะตัวเอง แต่ศีรษะของท้าวกบิลพรหมไม่สามารถตกลงบนพื้นโลกหรือโยนขึ้นบนอากาศได้เพราะจะทำให้เกิดอาเพศ จึงต้องนำมาใส่พานรองรับไว้ และธิดาทั้ง 7 ต้องสลับกันนำศีรษะของบิดาแห่เวียนประทักษิณรอบเขาพระสุเมรุเป็นประจำทุกปีเมื่อถึงวันสงกรานต์ โดยจะแบ่งหน้าที่เรียงกันไปตามวันมหาสงกรานต์ตั้งแต่เทพธิดาประจำวันอาทิตย์ถึงวันเสาร์
ทำความรู้จัก นางสงกรานต์ ทั้งเจ็ดวัน
- วันอาทิตย์ นางทุงษะเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกทับทิม มีแก้วทับทิมเป็นเครื่องประดับ มีผลมะเดื่อเป็นภักษาหาร พระหัตถ์ขวาถือจักร พระหัตถ์ซ้ายถือสังข์ เสด็จมาบนหลังครุฑ
- วันจันทร์ นางโคราคะเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกปีบ มีไข่มุกเป็นเครื่องประดับ เสด็จประทับมาบนหลังพยัคฆ์ (เสือ) พระหัตถ์ขวาถือพระขรรค์ พระหัตถ์ซ้ายถือไม้เท้า มีเตลัง (น้ำมัน) เป็นภักษาหาร
- วันอังคาร นางรากษสเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกบัวหลวง มีแก้วโมรา (หิน) เป็นเครื่องประดับ มีโลหิตเป็นภักษาหาร เสด็จประทับมาบนหลังวราหะ (หมู) พระหัตถ์ขวาถือตรีศูล พระหัตถ์ซ้ายถือธนู
- วันพุธ นางมณฑาเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกจำปา มีแก้วไพฑูรย์เป็นเครื่องประดับ มีนมและเนยเป็นภักษาหาร พระหัตถ์ขวาถือเหล็กแหลม พระหัตถ์ซ้ายถือไม้เท้า เสด็จมาบนหลังคัสพะ (ลา)
- วันพฤหัสบดี นางกิริณีเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกมณฑา มีมรกตเป็นเครื่องประดับ ถั่วและงาเป็นภักษาหาร เสด็จมาบนหลังคชสาร (ช้าง) พระหัตถ์ขวาถือขอช้าง พระหัตถ์ซ้ายถือปืน
- วันศุกร์ นางกิมิทาเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกจงกลนี มีบุษราคัมเป็นเครื่องประดับ มีกล้วยและน้ำเป็นภักษาหาร เสด็จมาบนหลังมหิงสา (ควาย) พระหัตถ์ขวาถือพระขรรค์ พระหัตถ์ซ้ายถือพิณ
- วันเสาร์ นางมโหธรเทวี ทรงพาหุรัด ทัดด้วยดอกสามหาว มีนิลรัตน์เป็นเครื่องประดับ มีเนื้อทรายเป็นภักษาหาร เสด็จมาบนหลังมยุรา (นกยูง) พระหัตถ์ขวาถือจักร พระหัตถ์ซ้ายถือตรีศูล
ประกาศสงกรานต์ 2567
ในแต่ละปีกรมส่งเสริมวัฒนธรรมจะมีประกาศสงกรานต์ออกมาช่วงใกล้ถึงเทศกาล โดยประกาศออกมาในรูปของคำทำนาย ซึ่งนอกจากคำทำนายที่อ้างอิงตามวันมหาสงกรานต์ทั้ง 7 วันแล้ว ยังมีคำทำนายนาคให้น้ำซึ่งจะส่งผลต่อปริมาณฝนที่ตกในจักรวาล ป่าหิมพานต์ และโลกมนุษย์ รวมถึงคำทำนายความเป็นไปของธรรมชาติในปีนั้น ตลอดจนคำทำนายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น วันสงกรานต์ของปีนี้เป็นวันฤกษ์ดีหรือไม่ จะส่งผลให้เหตุการณ์ต่าง ๆ เป็นไปอย่างไร สำหรับคำทำนาย นางสงกรานต์ 2567 สามารถรอติดตามได้ผ่านสื่อต่าง ๆ ซึ่งคำประกาศที่ชัดเจนจะออกมาช่วงประมาณกลางเดือนมีนาคม
อยู่เมืองไทยเที่ยวสงกรานต์ที่ไหนดี
ในทุก ๆ ปี นอกจากตำนานความเชื่อและคำทำนายนางสงกรานต์ประกอบเทศกาลสงกรานต์ในฐานะวันขึ้นปีใหม่ของไทยแล้ว ทั่วประเทศยังมีการจัดงานสงกรานต์ด้วย แต่ละจังหวัดจะมีประกาศว่าปีนี้จะมีจุดไหนบ้างซึ่งเป็นจุดหลักในการจัดงานสงกรานต์ ฉะนั้นไม่ว่าคุณจะอยู่กรุงเทพหรือกลับบ้านต่างจังหวัดก็สามารถพาครอบครัวไปเที่ยวสงกรานต์ได้ งานที่จัดทุกปี เช่น งานเย็นทั่วหล้ามหาสงกรานต์ ที่กรุงเทพ ซึ่งถือเป็นการรวมสงกรานต์ของทุกภูมิภาคเข้าไว้ด้วยกัน นอกจากนี้จังหวัดใหญ่ ๆ เช่น เชียงใหม่ ขอนแก่น และชลบุรี (โดยเฉพาะบางแสนและพัทยา) ก็มีสงกรานต์ที่คุณไม่ควรพลาดเช่นกัน
นอกจากประกาศ นางสงกรานต์ 2567 ที่หลายคนรอติดตามแล้ว การเที่ยวสงกรานต์ให้สนุกยังควรแต่งตัวให้เข้ากับธีมของงานอีกด้วย โดยที่นิยมคือเสื้อลายดอกหรือใครจะแต่งชุดไทยก็ทำได้ตามสะดวก ซึ่งชุดเที่ยวสงกรานต์และอุปกรณ์อื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นปืนฉีดน้ำ ชุดรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ หรือแม้แต่ของขวัญวันสงกรานต์เพื่อนำไปสวัสดีปีใหม่ไทยให้กับคนในครอบครัว ต่างก็สามารถหาซื้อได้ผ่านช่องทางออนไลน์ในราคาไม่แพงพร้อมด้วยโปรโมชั่นพิเศษในแต่ละช่วงเวลา ทำให้การเตรียมรับสงกรานต์ 2567 ของคุณไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป
ที่มาข้อมูล : pptvhd36, thai.tourismthailand, thaipbs