ไหว้เช็งเม้ง 2566 ต้องเตรียมของไหว้อะไรบ้าง?

คุณธรรมหลักของชาวจีนก็คือเรื่องความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ แม้ว่าจะลาลับจากโลกนี้ไปแล้วบรรดาลูกหลานก็ไม่ลืมที่จะกลับมากราบไหว้แสดงความเคารพ ซึ่งในรอบปีหนึ่งบรรดาชาวไทยเชื้อสายจีนจะมีเทศกาลที่จัดไหว้สำหรับไหว้บรรพบุรุษโดยเฉพาะ นั่นก็คือเทศกาลเช็งเม้งหรือไหว้เช็งเม้ง เป็นวันรวมญาติลูกหลานในตระกูลเพื่อแสดงความเคารพต่อบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ เรามาดูกันดีกว่าว่าจริง ๆ แล้วในวันนี้ลูกหลานคนจีนเขาทำอะไร ไหว้อย่างไร และ ไหว้เช็งเม้ง 2566 ตรงกับวันไหน มาหาคำตอบได้ในบทความนี้

ทำความรู้จักกับการไหว้เช็งเม้ง

วันไหว้เช็งเม้งหรือเทศกาลไหว้บรรพบุรุษถือเป็นอีกหนึ่งเทศกาลสำคัญของชาวจีน เพราะเป็นวันที่จะต้องกลับไปไหว้บรรพบุรุษที่สุสานหรือฮวงซุ้ย เปรียบเสมือนความกตัญญูที่ลูกหลานมีต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว โดยในวันนี้ลูกหลานทุกคนในตระกูลจะไปทำความสะอาดหลุมฝังศพของบรรพบุรุษ พร้อมกับเตรียมอาหารที่บรรพบุรุษชอบไปไหว้เพื่อระลึกถึงคุณงามความดีที่บรรพบุรุษได้กรุยทางไว้ให้

ประวัติความเป็นมาของวันเช็งเม้งมีมาตั้งแต่สมัยยุคชุนชิว องค์ชายฉงเอ่อแห่งแคว้นจิ้นได้ลี้ภัยออกจากเมืองไปพร้อมกับเจี้ยจื่อทุยผู้ติดตามรับใช้ ซึ่งเขาได้เสียสละเฉือนเนื้อที่ขาเพื่อให้องค์ชายรับประทานประทังชีวิต โดยต่อมาองค์ชายได้ขึ้นเป็นใหญ่เป็นโตเป็นถึงเจ้าผู้ครองแคว้นจึงได้หวนคิดถึงบุญคุณของเจี้ยจื่อทุยและต้องการจัดหาบ้านให้เขาอยู่อย่างสุขสบาย แต่เจี้ยจื่อทุยปฏิเสธเลือกอาศัยอยู่กับแม่ในภูเขา เจ้าผู้ครองแคว้นจึงวางอุบายเผาภูเขาทั้งลูกเพื่อหวังให้เจี้ยจื่อทุยออกมา แต่กลับกลายเป็นว่าเขาและแม่ได้เสียชีวิตอยู่ในกองเพลิง เพื่อเป็นการระลึกถึงเจี้ยจื่อทุยจึงได้มีการออกคำสั่งให้งดจุดไฟและต้องรับประทานแต่อาหารสดและเย็นในวันนั้นของทุกปี ซึ่งต่อมาก็ค่อย ๆ เปลี่ยนมาเป็นไหว้เพื่อระลึกถึงบรรพบุรุษสืบต่อกันมา

ทั้งนี้คำว่า “เช็ง” หมายถึง สะอาดบริสุทธิ์ ส่วนคำว่า “เม้ง” หมายถึง สว่าง รวมกันแล้วเช็งเม้งจึงหมายถึงความสว่างที่สะอาดบริสุทธิ์ โดยลูกหลานจะไปทำความสะอาดสุสานของบรรพบุรุษให้สะอาดและสว่างเพื่อความเป็นสิริมงคลกับชีวิต

วัน ไหว้เช็งเม้ง 2566 เริ่มวันที่เท่าไหร่?

โดยปกติแล้วเทศกาลเช็งเม้งจะอยู่ในช่วงวันที่ 5 – 20 เมษายน ซึ่งก็มีหลายครอบครัวที่อาจจะเริ่มไหว้ก่อนหน้าช่วงเวลานี้ประมาณสองสัปดาห์ เรียกกันว่า สารทชุงฮุง

แต่เนื่องจากสถานการณ์การจราจรที่ค่อนข้างคับคั่งในประเทศไทย จึงทำให้มีการเลื่อนช่วงเทศกาลเช็งเม้งให้เร็วขึ้นกว่าเดิมเป็นวันที่ 15 มีนาคม – 8 เมษายน 2566 ซึ่งในช่วงเวลานี้สามารถเลือกวันไปไหว้ได้ตามความสะดวกของแต่ละครอบครัว

ข้อปฏิบัติในวันเช็งเม้ง

1. ทำความสะอาดสุสานหรือฮวงซุ้ย ปัดกวาดเช็ดถู ทำความสะอาดป้ายชื่อ ทำสีใหม่ แต่จะไม่ถอนหญ้าเพราะอาจกระทบตำแหน่งห้ามของหลักฮวงจุ้ยได้
2. ให้จุดประทัดทางทิศเหนือ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ห้ามจุดทางทิศตะวันตก
3. ไม่นำธงแหลมหรือสิ่งของอื่นใดไปปักบนหลังเต่าของสุสาน เพราะเปรียบเสมือนกับการไปทิ่มแทงบรรพบุรุษ
4. หญิงตั้งครรภ์ไม่ควรไปไหว้ที่สุสาน แนะนำให้ไหว้ที่บ้าน
5. ห้ามวางสิ่งของต่าง ๆ รวมไปถึงของไหว้ตรงบริเวณหน้าป้ายชื่อของบรรพบุรุษ เพราะเชื่อกันว่าจะไปปิดทางเข้าออกของวิญญาณ

การเตรียมของ ไหว้เช็งเม้ง 2566

การเตรียมตัวก่อนจะ ไหว้เช็งเม้ง เราจะต้องมีของไหว้ โดยหลัก ๆ ก็เหมือนกับการไหว้เจ้าในเทศกาลอื่น ๆ ซึ่งประกอบไปด้วยซาแซ อย่างหมู เป็ด ไก่, เหล้า, น้ำชา, กระดาษเงินกระดาษทอง, ผลไม้ 3 – 5 อย่าง เช่น ส้ม สับปะรด กล้วย ทับทิม แอปเปิ้ล หรือองุ่น, เส้นบะหมี่สด, ขนม 3 อย่าง ได้แก่ เต่เหลี่ยว ข้าวเหนียวกวน ขนมเต่า (ขนมกู้) และอาหารคาวหวานต่าง ๆ ตามแต่บรรพบุรุษของเราชอบ นอกจากนั้นยังมีไม้หวายและประทัดด้วย

หลักการไหว้เช็งเม้ง

1. ไหว้เจ้าที่เจ้าทางก่อน เพื่อแสดงความเคารพต่อสถานที่ ของไหว้ก็จะมีธูป 5 ดอก เทียน 1 คู่ ชา 5 ถ้วย เหล้า 5 ถ้วย ขนม ผลไม้ต่าง ๆ และกระดาษเงินกระดาษทอง
2. ไหว้บรรพบุรุษ เริ่มจากจัดวางของไหว้อาหารคาวหวานต่าง ๆ ให้ครบพร้อม วางข้าวสวยใส่ถ้วยพร้อมตะเกียบ เหล้า และน้ำชาตามจำนวนบรรพบุรุษ จุดเทียน 1 คู่ และธูปตามจำนวนบรรพบุรุษ คนละ 1 ดอก
3. เริ่มไหว้เรียงลำดับอาวุโส โดยให้คนที่มีลำดับศักดิ์สูงสุดในตระกูลเป็นผู้นำไหว้ กล่าวแสดงความเคารพและกตัญญูต่อบรรพบุรุษ พร้อมกับจุดประทัด
4. รอจนธูปหมดก้านแล้วให้ตีวงล้อมด้วยหวาย จากนั้นเผากระดาษเงินกระดาษทองในนั้น เพื่อแสดงเจตจำนงว่าเผาอุทิศให้เฉพาะบรรพบุรุษของเราเท่านั้น ป้องกันวิญญาณสัมภเวสีมาแย่งรับเอาไป
5. สมาชิกในครอบครัวลาอาหารและของไหว้ แล้วจึงมาร่วมรับประทานพร้อมหน้าพร้อมตากัน

ความสำคัญของการไหว้เช็งเม้ง

เทศกาลเช็งเม้งเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูของคนจีนที่มีต่อบรรพบุรุษ ในทุก ๆ ปีจะได้รำลึกถึงคุณงามความดีของบรรพบุรุษประจำตระกูลของตน ผู้ที่บุกเบิกวางรากฐานจนกลายมาเป็นครอบครัวที่สมบูรณ์อย่างทุกวันนี้ ทำให้ลูก ๆ หลาน ๆ มีชีวิตที่ดี ได้เจริญรอยตามแบบอย่างของบรรพบุรุษ อีกทั้งยังเป็นการได้กลับมาอยู่อย่างพร้อมหน้าพร้อมตา เพราะในช่วงเช็งเม้งสมาชิกในครอบครัวจะมีโอกาสได้กลับมารวมญาติกัน ได้ถามไถ่สารทุกข์สุขดิบ และยังเป็นการเชื่อมสัมพันธ์ภายในครอบครัวให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น

จบไปแล้วกับสาระดี ๆ ที่เรานำมาฝากกัน เชื่อว่าหลาย ๆ คนเข้าใจถึงความสำคัญและวิธีการไหว้เช็งเม้งกันมากขึ้น และสำหรับปีนี้วัน ไหว้เช็งเม้ง 2566 ที่กำลังใกล้เข้ามาใครยังไม่ได้ตระเตรียมอุปกรณ์และของไหว้สามารถเข้าไปช้อปออนไลน์ได้ที่ Lazada ช้อปง่าย จ่ายสะดวก ส่งไว รอรับสินค้าที่หน้าบ้านได้เลย

ที่มาข้อมูล: promotions , kapook , sanook , wikipedia , bangkokbiznews