วันมาฆบูชา 2567 เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ตรงกับวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พุทธศาสนิกชนไปทำบุญตักบาตร เข้าวัดฟังธรรมหรือนั่งสมาธิ เมื่อถึงตอนค่ำนำดอกไม้ ธูปเทียนไปเวียนเทียน 3 รอบในบริเวณอุโบสถ วันมาฆบูชามีความสำคัญอย่างไร มีกิจกรรมอะไรที่ทำกันในวันมาฆบูชาบ้าง
วันมาฆบูชา 2567 มีความสำคัญอย่างไร
มาฆบูชา หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญเดือนมาฆะ (วันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3) ตรงกับวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2567 ความสำคัญของวันมาฆบูชา นับเป็นวันที่มีความสำคัญทางพระพุทธศาสนา 2 ประการ สิ่งแรกเป็นวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์แก่พระสงฆ์เป็นครั้งแรก โดยมี
คำว่า “มาฆบูชา” ย่อมาจากคำว่า “มาฆปุรณมีบูชา” คือการบูชาพระเนื่องจากเกิดเหตุการณ์สำคัญทางพุทธศาสนา 4 อย่างพร้อมกันในวันนี้ เรียกว่า “วันจาตุรงคสันนิบาต” กล่าวคือ
- พระภิกษุจำนวน 1,250 รูป เดินทางมาเฝ้าพระพุทธเจ้าพร้อมเพรียงกันโดยมิได้นัดหมายในวันมาฆบูชา ที่วัดเวฬุวันมหาวิหาร ซึ่งเป็นอารามแห่งแรกในพระพุทธศาสนา ตั้งอยู่ในกรุงราชคฤห์ แคว้นมคธ
- พระภิกษุทั้งหมดพระพุทธเจ้าทรงบวชให้ด้วยพระองค์เอง ซึ่งเรียกว่า เอหิภิกขุอุปสัมปทา
- พระภิกษุล้วนเป็นพระอรหันต์ทุกรูป
- วันที่พระสงฆ์ทั้งหมดมาชุมนุมกัน ตรงกับวันมาฆบูชา เป็นวันที่พระพุทธเจ้า ทรงแสดงธรรมเทศนา “โอวาทปาติโมกข์” อันเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา มีหลักสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ ไม่ทำความชั่วทั้งปวง, เว้นจากความชั่ว และทำความดีให้ถึงพร้อมด้วยกาย วาจา ใจ
นอกจากนี้ วันมาฆบูชา 2567 ยังเป็นวันที่พระพุทธเจ้าปลงอายุสังขาร โดยตรัสว่า ว่า “ต่อไปนี้อีก 3 เดือน พระองค์จะเสด็จดับขันธปรินิพพาน” อีกทั้งในวันนี้พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนาแก่พระสงฆ์ด้วย
โอวาทปาติโมกข์ คืออะไร
วันมาฆบูชา เป็นวันที่พระพุทธเจ้าแสดงโอวาทปาติโมกข์แก่พระสงฆ์ที่มาชุมนุมกัน ซึ่งแสดงถึงหัวใจหลักของพระพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย หลักธรรม 3 ประการ, อุดมการณ์ 4 ข้อ และวิธีการ 6 ข้อ ดังนี้
- หลักธรรม 3 ประการ ประกอบด้วย
- ละเว้นบาป ทั้งกาย วาจา และใจ ยึดมั่นในหิริโอตัปปะ คือความละอายต่อบาป ไม่คิด พูด ทำสิ่งที่ผิดต่อศีลธรรม เพื่อให้จิตใจผ่องใสสบาย ไม่เศร้าหมอง
- ทำกุศลความดีทุกอย่าง มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม
- ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส จิตเป็นสมาธิ รู้จักคิดแก้ปัญหา มองเห็นทุกข์และปล่อยวางทุกข์นั้น ไม่ยึดมั่นถือมั่น
- อุดมการณ์ 4 ประกอบด้วย
- ความอดทน อดกลั้น
- ความไม่เบียดเบียน
- ความสงบ
- นิพพาน
- วิธีการ 6 ประกอบด้วย
- ไม่ว่าร้าย ไม่ดูถูกเหยียดหยาม ดูหมิ่นความเชื่อหรือความคิดของผู้อื่น ไม่หมิ่นประมาท เหยียดหรือด้อยค่าคนอื่น แม้ว่าความเท่าเทียมกันอาจเกิดขึ้นได้ยาก แต่อย่างน้อยก็ไม่ควรปฏิบัติไม่ดีกับคนอื่น
- ไม่ทำร้าย ไม่ใช้กำลังบังคับข่มขู่คนอื่นเป็นเหตุให้อยู่ในภาวะที่ขัดขืนไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็นการทำร้าย การผลัก บีบคอ ใช้ยาทำให้มึนเมา วางยานอนหลับ หรือบังคับฝืนใจให้ทำตามโดยไม่สมัครใจ
- เคารพระเบียบวินัย เคารพกฎหมาย ควบคุมพฤติกรรมของตนให้น่าเลื่อมใส เชื่อถือได้ น่าไว้วางใจ และแก้ไขพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม
- รู้จักพอประมาณ ยึดหลักความพอเพียงในทุกเรื่อง พออยู่ พอกิน พอใช้ ไม่มากหรือน้อยเกินไปจนทำให้เดือดร้อนตนเอง หรือเบียดเบียนให้ผู้อื่นเดือดร้อน
- อยู่ในสถานที่สงบ สิ่งแวดล้อมเหมาะสม อยู่ในบรรยากาศที่ดี มีธรรมชาติที่น่าชื่นชม เพื่อให้เกิดความเงียบสงบในการบำเพ็ญสมาธิ ทั้งยังเหมาะสำหรับการพักผ่อนนอนหลับอย่างเพียงพอ ไม่อยู่ในสถานที่หรือสิ่งแวดล้อมที่มีความกดดัน
- ฝึกจิตใจให้สงบ มีสมาธิ ฝึกกำหนดลมหายใจเข้าออก เพื่อให้จิตเริ่มผ่อนคลายขึ้น ฝึกนั่งสมาธิจะได้ผลเร็ว แต่ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับทุกคน โดยเฉพาะคนที่ไม่ถนัดกับการอยู่นิ่ง ๆ หมั่นฝึกสมาธิอยู่เสมอ เพื่อให้จิตใจสงบมั่นคง เป็นตัวของตัวเอง
กิจกรรมที่ควรปฏิบัติใน วันมาฆบูชา 2567
กิจกรรมวันมาฆบูชา ทำแล้วเสริมสิริมงคลให้ชีวิต ชาวไทยมีโอกาสได้เข้าวัดทำบุญและทำความดี และทำจิตใจให้ผ่องใส วันมาฆบูชาเป็นวันหยุดราชการ พุทธศาสนิกชนชาวไทยนิยมทำบุญตักบาตรในตอนเช้า หรือจัดสำรับคาวหวานไปถวายภัตตาหารที่วัด ช่วงบ่ายฟังพระเทศน์ รับศีล ถวายสังฆทาน ทำบุญปล่อยนกปล่อยปลา ช่วยส่งเสริมให้ชีวิตมีความราบรื่น ก้าวหน้า รุ่งเรือง ทั้งเรื่องการเงิน การงาน
1.ทำบุญตักบาตร ไหว้พระ ถวายสังฆทาน
วันมาฆบูชาถือเป็นวันพระใหญ่ โดยทั่วไปจะนิยมเตรียมอาหารคาวหวานไปทำบุญตักบาตร รับศีล สำหรับการเลือกข้าวของไปถวายสังฆทาน ควรเลือกของที่มีคุณภาพ และมีประโยชน์ใช้ได้จริง
2.ฟังธรรม ปฏิบัติธรรม เวียนเทียน
หลายคนไปร่วมฟังธรรมฟังเทศน์และปฏิบัติธรรมที่วัดในวันมาฆบูชาเพื่อให้จิตใจสงบผ่องใส ร่วมพิธีเวียนเทียนเดินวนรอบพระอุโบสถในตอนกลางคืน
3.ถือศีล นั่งสมาธิ
เนื่องในวันสำคัญทางพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนส่วนใหญ่ถือศีลและนั่งสมาธิในวันมาฆบูชา ช่วยให้จิตใจสงบ ปลอดโปร่ง ลดความเครียด ความเศร้าหมอง จะใช้โอกาสนี้ถือศีลทำใจให้สงบผ่องใสและมีสติอยู่เสมอ
4.ทำบุญทำทาน ช่วยเหลือผู้ยากไร้และด้อยโอกาส
การบริจาคสิ่งของไปตามมูลนิธิต่าง ๆ บริจาคได้ทั้งอาหาร เงิน เสื้อผ้า รองเท้า สิ่งของทั้งของใหม่และมือสอง เป็นการแบ่งปันที่ได้บุญและอิ่มใจ อีกอย่างคือการปล่อยสัตว์ให้ได้มีอิสระ ไม่โดนกักขัง ถือว่าเป็นการช่วยเหลือให้มีอิสระและมีชีวิตรอด
5.ทำความดีทั้งกาย วาจา ใจ
ทำความดีในวันมาฆบูชาเป็นจิตอาสาช่วยเหลือสังคม ไม่เพียงปฏิบัติในวันมาฆบูชาเท่านั้น แต่ทำความดีได้ทุกวัน เพื่อให้ชีวิตดีขึ้น มีสังคมที่ดีด้วย ช่วยเหลือสังคมโดยรวมให้มีความสงบสุขร่มเย็น
กิจกรรมใน วันมาฆบูชา 2567 เป็นจุดเริ่มต้นของการทำความดี ไม่ว่าจะเป็นการทำบุญตักบาตร บริจาคอาหารและยารักษาโรค ถือศีล นั่งสมาธิ เสริมดวงชะตาให้มีความสุข จิตใจสดชื่น สบายใจ ดีต่อตัวเองแล้วยังได้บุญด้วย
ที่มาข้อมูล: tmwa, promotions, thansettakij, thairath
