เป็นคุณพ่อคุณแม่ลูกอ่อนมักจะมีเรื่องราวแปลกใหม่ในการเลี้ยงลูกมาให้แปลกใจอยู่เรื่อย ๆ และอาจมีบางช่วงที่ลูกโยเยร้องไห้งอแงได้แทบทุกวันโดยไม่รู้ว่าเป็นเพราะอะไร บางวันก็เป็นไข้ อาการนี้หากเกิดในช่วงอายุประมาณ 4 – 6 เดือน เป็นไปได้ว่าเกิดจากอาการ ฟันน้ำนม เริ่มขึ้น เมื่อพัฒนาการสำคัญนี้มาถึงคุณพ่อคุณแม่หลายคนจะเริ่มกังวลและมีคำถามตามมาอีกมากมาย ต้องหาหมอไหม ถ้าลูกกลัวหมอจะทำอย่างไร จะแปรงฟันให้ลูกอย่างไรดี ลูกต้องกินอาหารแบบไหน ฟันขึ้นแต่ละซี่ลูกจะงอแงแบบนี้ทุกครั้งหรือไม่ ถ้าอีกหน่อยฟันผุจะทำอย่างไร ยังมีอีกสารพันคำถามที่เกิดขึ้นกับคุณพ่อคุณแม่ แต่ก็ไม่ต้องเครียดนะคะ ถ้าได้รู้เรื่องราวต่าง ๆ ของฟันจากบทความนี้และการดูแลฟันรวมถึงช่องปากของลูกอย่างถูกต้อง คุณพ่อคุณแม่น่าจะสบายใจขึ้น
ไม่ต้องตกใจเมื่อลูกงอแงเพราะ ฟันน้ำนม เริ่มขึ้น
อย่างที่บอกไว้ตอนต้นว่า ลูกจะมีอาการร้องไห้โยเยในช่วง 4 – 6 เดือน ซึ่งเป็นอาการที่เกิดแบบงง ๆ เพราะคุณพ่อคุณแม่ก็เช็กดูแล้วว่าไม่มีสาเหตุอื่นเลยนี่นา สิ่งหนึ่งที่ต้องนึกถึงก็คือฟันขึ้นหรือเปล่านะ แต่พอจับอ้าปากดูก็ไม่เห็นมีฟันโผล่มาเลย อาการที่บ่งบอกชัดก็คือลูกงอแงนี่ล่ะ เพราะเมื่อฟันขึ้นเขาจะรู้สึกเจ็บทำให้หงุดหงิด โยเยอารมณ์ไม่ดี โดยเฉพาะฟันซี่แรกเป็นซี่ที่เจ็บมากอย่างที่เขาไม่เคยรู้สึกแบบนั้นมาก่อน และจะยิ่งเจ็บมากกว่าซี่แรกอีกก็ตอนที่ฟันกรามเริ่มขึ้น คุณพ่อคุณแม่อาจต้องเผชิญอาการงอแงอีกหลายครั้ง
คุณพ่อคุณแม่อาจสังเกตได้อีกว่าลูกฟันขึ้นจากอาการอื่นนอกจากลูกหงุดหงิดก็คือ ลูกจะมีน้ำลายไหลออกมามาก เหงือกบวมแดง เด็กบางคนแก้มจะเป็นสีแดงด้วยเพราะเริ่มมีไข้ ตัวรุม ๆ อีกทั้งลูกจะไม่ค่อยยอมดูดนม ไม่กินอาหาร เวลานอนก็จะหลับไม่ค่อยสนิท ขอให้เตรียมรับมือไว้
วิธีรับมือกับ ฟันน้ำนม ซี่แรกและอาการโยเยของลูก
ฟันซี่แรกที่ขึ้นมานับว่าสร้างความหงุดหงิดให้กับลูกอย่างมาก โดยทั่วไปแล้วจะเริ่มจากฟันล่างคู่หน้าก่อนเลย เมื่อลูกหงุดหงิดมาก ๆ คุณพ่อคุณแม่อาจหาของเล่นให้ลูกหรือสิ่งที่เบี่ยงเบนความสนใจ หรือหาซื้อยางกัดซิลิโคนที่ทำมาสำหรับให้เด็กวัยทารกที่ฟันเริ่มขึ้น ยางกัดนี้จะทำจากวัสดุที่ปลอดภัยไร้สาร BPA ให้นำไปแช่เย็นเล็กน้อยแล้วให้ลูกกัดเล่นเพื่อให้เขารู้สึกเพลินและความเย็นของยางจะช่วยบรรเทาความเจ็บได้ ถ้าไม่มีก็อาจใช้ผ้าขนหนูสะอาดแช่เย็นนำมาถูเหงือกให้ลูกได้เช่นกัน ถ้าลูกมีอาการเหงือกบวมให้หาซื้อยาชนิดเจลสำหรับเด็กทารกทาบาง ๆ ส่วนน้ำลายที่ไหลออกมาอยู่เรื่อย ๆ นั้นให้ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดใต้คางบ่อย ๆ หรือไม่ก็หาผ้ากันเปื้อนมาสวมให้ลูกไว้ป้องกันผื่นขึ้นตามคอ
คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลอาการหากลูกมีไข้ในช่วงฟันขึ้น สำหรับไข้อ่อน ๆ ตัวรุม ๆ ใช้ผ้าเช็ดตัวให้ลูกบ่อย ๆ เพื่อลดไข้ แต่ถ้ามีไข้สูงให้ทานยาลดไข้ตามขนาดน้ำหนักตัว ถ้าใช้วิธีเหล่านี้แล้วได้ผลช่วยบรรเทาได้ก็ไม่จำเป็นต้องไปหาหมอ อดใจรอไม่นานฟันล่างคู่หน้าก็จะงอกออกมาเป็นสีขาว ๆ แล้ว
ฟันน้ำนมงอกแล้ว มาดูแลฟันให้ลูกกันเถอะ
เมื่อลูกฟันขึ้นคุณพ่อคุณแม่ควรใส่ใจในการดูแลตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรก เริ่มจากการทำความสะอาดช่องปากด้วยการเช็ดคราบน้ำลายให้ลูกอยู่เสมอ ถึงเวลานี้คุณพ่อคุณแม่ต้องแปรงฟันและทำความสะอาดทั่วทั้งช่องปากให้ลูกทุกวันทั้งเช้าและเย็น ฉะนั้นแปรงสีฟันขนาดเล็กและยาสีฟันที่เหมาะกับเด็กน้อยต้องมา โดยใช้แปรงสีฟันที่มีหัวแปรงขนาดเล็ก ขนแปรงนุ่มเป็นพิเศษ ส่วนยาสีฟันก็มีให้เลือกหลายสูตรด้วยกัน เช่น แบบกลืนได้ ยาสีฟันออร์แกนิค ยาสีฟันรสสตรอว์เบอร์รี
เวลาใช้ยาสีฟันให้บีบออกมาเพียงเล็กน้อยเท่านั้น วิธีแปรงฟันคือใช้แปรงถูไปถูมาในแนวนอนทั้งด้านนอกและด้านใน อีกหน่อยฟันกรามขึ้นต้องแปรงอย่างละเอียดมากขึ้นไปอีก ต้องถูให้ครบทุกด้านอย่างสะอาดเสร็จแล้วใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำเช็ดคราบยาสีฟันออกเพราะเด็กยังบ้วนปากไม่เป็น ส่วนการดูแลช่องปากนั้นให้ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดลิ้นให้ลูกทุกครั้งหลังแปรงฟัน
หลังจากฟันขึ้นคุณพ่อคุณแม่สามารถเริ่มฝึกลูกให้รู้จักหมอฟันได้เลย อย่ากังวลว่าลูกจะร้องไห้เมื่อคุณหมอจับอ้าปาก เพราะหมอฟันจะตรวจดูช่องปากของลูกเพียงแป๊บเดียวเท่านั้นเอง เพื่อดูว่าฟันของลูกขึ้นปกติดีหรือไม่ ที่สำคัญก็คือเมื่อเวลาผ่านไปฟันของลูกอาจจะผุควรรีบให้หมอฟันเช็ก หากเริ่มมีรอยผุเพียงเล็กน้อยให้รีบรักษาด้วยการอุดฟันทันทีจะได้ไม่ผุมากขึ้น การปล่อยฟันผุทิ้งไว้นาน ๆ อาจเกิดการลุกลามจนรักษายาก ลูกจะปวดฟันและทรมานกว่าการร้องไห้เมื่อเจอหมอฟันหลายเท่า
การดูแลฟันและช่องปากที่ดีตั้งแต่ฟันซี่แรกจะช่วยให้ลูกมีฟันที่สะอาดแข็งแรง ไม่ต้องเจ็บปวดทรมานกับอาการฟันผุ ซึ่งอาจลุกลามไปถึงฟันแท้เมื่อขึ้นมาแทนที่ฟันน้ำนม ถึงตอนนั้นสุขภาพฟันและปากของลูกจะมีปัญหาตามมาให้หนักใจยิ่งกว่าเดิม
ที่มาข้อมูล: samitivejhospitals , siphhospital