วันไหว้บ๊ะจ่าง เป็นอีกหนึ่งในเทศกาลของชาวจีนที่จะมีการทำขนมบ๊ะจ่างมาไหว้ และจัดกิจกรรมต่างๆ ขึ้นเพื่อเป็นการบูชาเทพเจ้ามังกร รวมถึงปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายต่างให้ออกไป แถมเทศกาลนี้ยังได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกโลกอีกด้วย เป็นวัฒนธรรมของชาวจีนที่ควรค่าแก่การดำรงรักษาเอาไว้ ซึ่ง วันไหว้บ๊ะจ่าง 2566 ตรงกับวันอะไร และมีความเป็นมาอย่างไรบ้าง เราได้รวบรวมข้อมูลมาฝากดังนี้
วันไหว้บ๊ะจ่าง 2566 ตรงกับวันไหน
ตามปกติแล้ววันไหว้บ๊ะจ่างจะตรงกับวันที่ 5 เดือน 5 ของทุกปี โดยนับตามปฏิทินจันทรคติเป็นหลัก ดังนั้น วันไหว้บ๊ะจ่าง 2566 จึงตรงกับวันที่ 22 มิถุนายน 2566 นั่นเอง ใครที่จะไหว้เจ้าในวันนี้ก็สามารถเตรียมพร้อมล่วงหน้าด้วยการศึกษาถึงขั้นตอนวิธีการไหว้และของไหว้ที่ต้องเตรียมก่อนได้เลย
ความเป็นมาของวันไหว้บ๊ะจ่าง
การไหว้บ๊ะจ่างมีความเป็นมาอย่างไร โดยมีเรื่องเล่ากันมาว่าเมื่อครั้งในอดีตเคยมีนักกวีตงฉินผู้หนึ่งนามว่า ชวีหยวน ซึ่งเป็นบุคคลที่มีคุณงามความดีมากมายจนเป็นที่รักของชาวบ้าน แต่แล้ววันหนึ่งเขาก็ได้ถูกใส่ร้ายจนกระทั่งถูกฮ่องเต้เนรเทศออกนอกเมือง ด้วยความเสียใจจึงทำให้เขาตัดสินใจกระโดดน้ำตาย ชาวบ้านรู้เรื่องเข้าจึงพากันมางมหาร่าง และเนื่องจากกลัวว่าเหล่าฝูงปลาทั้งหลายจะมากัดกินร่างของเขาไปซะก่อน จึงใช้ขนมโยนลงไปในน้ำเพื่อเป็นเหยื่อล่อปลาออกไป
หลังจากนั้นไม่นานก็มีชาวบ้านคนหนึ่งได้ฝันเห็นชวีหยวน โดยในฝันเขาได้มาขอบคุณที่นำขนมมาส่งให้กิน แต่ว่าดันถูกปลาแย่งไปหมด จึงได้แนะนำให้นำอาหารมาโยนให้ใหม่ โดยห่อด้วยใบไผ่หรือใบจาก หลังจากนั้นไม่นานก็มีชาวบ้านฝันถึงเขาอีก ชวีหยวนบอกว่าอาหารได้ถูกปลาแย่งไปได้อีกแล้ว จึงให้ใช้วิธีใหม่ด้วยการตกแต่งเรือเป็นรูปมังกร เพื่อให้เหล่าปลาและสัตว์น้ำเข้าใจว่านำอาหารมาบูชาเทพเจ้าแล้วจะได้ไม่มาแย่งกันกินอีกนั่นเอง นี่จึงกลายมาเป็นจุดเริ่มต้นของเทศกาลไหว้บ๊ะจ่างในเวลาต่อมา
สำหรับวิธีการไหว้ในวันไหว้บ๊ะจ่างนั้น ก็จะมีการจัดโต๊ะไหว้เหมือนกับเทศกาลอื่นๆ ของจีนเลย มีบรรดาผลไม้มงคลต่างๆ และที่ขาดไม่ได้ก็คือขนมบ๊ะจ่างนั่นเอง หลังจากเตรียมโต๊ะเสร็จแล้วก็จะมีการจุดธูปและไหว้บูชา พร้อมขอพรให้ช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายสิ่งไม่ดีออกไป เมื่อเสร็จสิ้นพิธีไหว้ก็จะเข้าสู่ช่วงของการทำกิจกรรมต่างๆ เช่น การแข่งเรือมังกร การแขวนหญ้าอ้าวเฉ่า ชางผู เรียกได้ว่าเป็นเทศกาลหนึ่งที่สนุกรื่นเริงมากทีเดียว
วันไหว้บ๊ะจ่าง ต้องเตรียมของไหว้อะไรบ้าง?
ในการไหว้บ๊ะจ่าง มีสิ่งที่ต้องเตรียมให้พร้อมหลักๆ ดังนี้
- ขนมบ๊ะจ่าง บ๊ะจ่าง เป็นส่วนสำคัญของพิธีที่จะขาดไม่ได้ โดยเป็นขนมที่ทำขึ้นด้วยภูมิปัญญาของชาวจีน สามารถเก็บไว้ทานได้นาน โดยจะมีหลากหลายไส้ รสชาติอร่อย ห่อด้วยใบไผ่เป็นรูปทรงสามเหลี่ยม โดยนิยมไหว้เป็นเลขคู่ เช่น 2 ลูก 4 ลูก หรือ 8 ลูก
- ผลไม้มงคล การไหว้บ๊ะจ่างก็เหมือนกับการไหว้เจ้า ไหว้ตรุษ ที่จะต้องมีผลไม้มงคลเพื่อความเป็นสิริมงคลด้วย โดยกำหนดให้มีผลไม้มงคล 5 อย่าง จะเลือกผลไม้ชนิดไหนก็ได้ เช่น สับปะรด ทับทิม ส้มสีทอง แอปเปิ้ล แก้วมังกร องุ่น ลูกพลับและสาลี่ เป็นต้น
- น้ำชา ชาวจีนจะนิยมไหว้เจ้าด้วยน้ำชาจนเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบต่อกันมา โดยเชื่อว่าการชงชาร้อนๆ ให้กับเทพเจ้า จะทำให้ได้รับพรให้ครอบครัวร่มเย็นเป็นสุข เฮงๆ ตลอดปี โดยการจัดโต๊ะวันไหว้บ๊ะจ่างก็จะต้องมีชา 5 ถ้วยด้วยนั่นเอง
- ธูป สำหรับธูปที่ใช้ในการไหว้เจ้าให้นำมาเป็นจำนวนคี่ ซึ่งอาจจะเป็น 3 ดอกหรือ 5 ดอกก็ได้ ส่วนเทียน ในปัจจุบันก็จะมีเทียนไฟฟ้าเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ โดยแนะนำเป็น เชิงเทียน LED หรือเทียนไฟฟ้า ซึ่งการใช้งานก็ง่าย ๆ สามารถเสียบปลั๊กกับไฟบ้านได้เลย หรือจะใส่ถ่านก็ได้เช่นกัน ซื้อครั้งเดียวใช้ได้ทุกเทศกาล แถมไม่มีควัน ไม่ร้อน ไม่ต้องกลัวว่าจะถูกลมพัดจนดับ เป็นนวัตกรรมใหม่ที่ช่วยให้การไหว้เจ้าง่ายขึ้นจริง ๆ
- ของตกแต่งเสริมโชคลาภ เพื่อความเป็นสิริมงคล ชาวจีนนิยมใช้ของตกแต่งเพื่อเสริมโชคลาภ เสริมดวงในวันไหว้เจ้า เช่น กระทงตั่วกิมที่นิยมใช้ไหว้เจ้าในเทศกาลต่างๆ เนื่องจากใช้ไหว้เทพได้ทุกองค์ มีความหมายที่ดี เพราะมีรูปทรงคล้ายกับก้อนทองของจีน หรือ เครื่องรางมงคลห้อยตกแต่งไว้ใช้ห้อยประดับหน้าบ้าน ในบ้าน และบริเวณที่จัดโต๊ะไหว้จะเสริมโชคลาภได้ดียิ่งนัก
วันไหว้บ๊ะจ่างเป็นเทศกาลของจีนที่น่าสนใจมากทีเดียว ซึ่งจะมีการจัดงานเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ในทุกวันที่ 5 เดือน 5 ของทุกปี และมีการแข่งเรือมังกรที่เต็มไปด้วยความสนุกสนาน จึงอาจเรียกได้อีกอย่างว่าเป็นเทศกาลแข่งเรือมังกรนั่นเอง แถมยังได้ทานบ๊ะจ่าง ขนมไหว้ขึ้นชื่อของจีนอีกด้วย โดยมีรสชาติอร่อย หวาน มัน เค็มอย่างครบครัน อร่อยแค่ไหนต้องลอง
ที่มาข้อมูล: kroobannok , wikipedia
